మనది మూడెంచల పంచాయితీ రాజ్ వ్యవస్థ అందులో ముఖ్యమైన గ్రామ పంచాయతీ నిర్మాణం గురించి తెలుసుకుందాం..!
పంచాయతీ అంటే
◆ గ్రామ సభ
◆ గ్రామపంచాయతీ వార్డు సభ్యులు
◆ గ్రామపంచాయతీ కో ఆప్టెడ్ సభ్యులు
◆ గ్రామపంచాయతీ శాశ్వత ఆహ్వానితులు
◆ గ్రామ సర్పంచ్
◆ గ్రామ ఉప సర్పంచ్
◆ గ్రామపంచాయతీ కార్యనిర్వహణాధికారి/గ్రామ పంచాయితీ కార్యదర్శి
◆ గ్రామ రెవిన్యూ అధికారి.
౼౼౼౼౼౼★౼౼౼౼౼౼౼
*◆ గ్రామసభ*
ఒక గ్రామానికి సంబంధించిన ఓటర్ల జాబితాలో రిజిస్టర్ అయిన వ్యక్తుల సమూహాన్ని గ్రామసభ అంటారు....
గ్రామసభ సభ్యులలో పది శాతం సభ్యులు గాని, యాభై మంది గాని వ్రాతపూర్వకంగా అభ్యర్దించినప్పుడు సర్పంచ్ తప్పని సరిగా గ్రామా సభ ని ఏర్పాటు చేయాలి.
ఆంధ్రప్రదేశ్ పంచాయితీ రాజ్ చట్టం ప్రకారం *ప్రతీ సంవత్సరం*
ఏప్రిల్‌ 14
అక్టోబర్‌ 3
జనవరి 2
జూలై 4 తేదీలలో గ్రామ సభ తప్పనిసరిగా నిర్వహించాలి....
౼౼౼౼౼౼°౼౼౼౼౼౼
*◆ గ్రామ పంచాయతీ వార్డు సభ్యులు*
గ్రామాన్ని జనాభా ప్రాతిపదికపై వార్డులుగా విభజిస్తారు. వార్డు లా విభజన జనాభాని బట్టి ఈ కింది విధముగా విభజిస్తారు.
300 వరకు జనాభా ఉంటె ఐదు వార్డ్ లు
300 - 500 వరకు 7 వార్డ్ లు
500 - 1500 వరకు 9 వార్డ్ లు
1500 - 3000 వరకు 11 వార్డ్ లు
3000 - 5000 వరకు 13 వార్డ్ లు
ఒకవేళ జనాభా 15000 పైన ఉంటె 19 నుండి 21 వార్డ్ లు గా విభజన ఉంటుంది.
ప్రతి వార్డు నుంచి ఒక సభ్యున్ని రహస్య ఓటింగు పద్ధతి ద్వారా 5 సంవత్సరాలకి ఒకసారి ఎన్నుకుంటారు...
౼౼౼౼౼౼౼°°౼౼౼౼౼౼౼
*◆ గ్రామ సర్పంచ్*
● గ్రామ సర్పంచ్ ని ఓటర్లు 5 సం. లకు ఒకసారి ఓట్లేసి ఎన్నుకుంటారు.
● పోటీకి కనీస వయసు 21 సంవత్సరాలు
● గ్రామసభలను ఏడాదిలో కనీసం రెండు పర్యాయాలు నిర్వహించకపోతే సర్పంచ్ తన పదవిని కోల్పోతారు.
●అలాగే ఆ సర్పంచ్ మరో సంవత్సరం పాటు ఎన్నికల్లో పోటీ చేసే అర్హత కోల్పోతాడు.
● గ్రామ పంచాయతీ ఆడిట్‌ పూర్తి చేయనప్పుడు కూడా పదవిని కోల్పోతారు.
౼౼౼౼౼౼°°°౼౼౼౼౼౼
*◆ గ్రామ ఉప సర్పంచ్*
● ఎన్నికల్లో గెలిచినా వార్డు సభ్యులంత కలిసి వారిలో ఒకరిని ఐదేళ్ల వ్యవధికి ఉప సర్పంచ్‌ను ఎన్నుకుంటారు...
● సర్పంచ్ లేని సమయంలో ఉప సర్పంచ్ గ్రామ పంచాయతీకి అధ్యక్షత వహిస్తారు. ఆ సమయంలో సర్పంచ్‌కి ఉన్న అన్ని అధికార విధులు ఉప సర్పంచ్‌కు ఉంటాయి...
౼౼౼౼౼౼౼°°°°౼౼౼౼౼౼౼
*◆ గ్రామ పంచాయితీ కార్యదర్శి*
●గ్రామస్థాయిలో అన్ని ప్రభుత్వ శాఖలను సమన్వయపరిచి, సమగ్ర సమాచారం సేకరించి, ప్రజాప్రతినిధులకు అందజేయడానికే, ప్రజలకూ, ప్రభుత్వానికీ వారధిగా ఒక *#ప్రభుత్వ* ఉద్యోగి ఉండాల్సిన అవసరాన్నీ గుర్తించిన రాష్ట్ర ప్రభుత్వం పంచాయతీ కార్యదర్శి నియమించింది...
౼౼౼౼౼౼°°°°౼౼౼౼౼౼
*◆ గ్రామ పంచాయతీ పరిపాలనా విధులు...*
● 100% పంటల అజమాయిషీ, సర్వే రాళ్ల తనిఖీ చేయాలి...
● వివాహ ధృవీకరణ పత్రం, నివాసం, ఆస్థి విలువ, భూమి హక్కు సర్టిఫికేట్‌ (పహాణీ) జారీ చేయాలి...
● కుల ధృవీకరణ, ఆదాయం, సాల్వెన్సీ సర్టిపికెట్లు ఇచ్చేసమయంలో ప్రాథమిక రిపోర్టు సమర్పించాలి..
గ్రామా పంచాయితీ ఆదాయ మార్గాలు:
పంచాయితీ రాజ్ చట్టం లోని సెక్షన్ 74 ప్రకారం గ్రామ పంచాయితీ కి వచ్చు వివిధ వసూళ్ళని కలిపి గ్రామ పంచాయితీ నిధి అంటారు. ఆ వసూళ్లు కింద పేర్కొన్న విధంగా పంచాయితీ కి సమకూరుతాయి.
●ఇంటిపనులు, మంచినీటి సరఫరా , లైటింగ్, పారిశుద్యం మొదలగు యూసర్ ఛార్జ్ ల తో కూడిన పంచాయితీ సొంత వనరులు.
● స్టాంప్ డ్యూటీ, వినోదపు పన్ని సీనరేజి మేజిస్ట్రయిల్ రుసుముల తో కూడా పంచాయితీ ఆదాయ వనరుల గా సమకూరుతాయి.
● తలసరి గ్రాంట్లు, రాష్ట్ర ఆర్థిక సంఘ గ్రాంట్లు, కేంద్ర ఆర్థిక సంఘ నిధులు సిబ్బంది వేతనాల గ్రాంట్లు సర్పంచు గౌరవ వేతనం ఇతర ప్రోత్సాహక గ్రాంట్లు మరో ప్రధాన ఆర్థిక వనరు.
● అలాగే ప్రజా విరాళాలు పనులకు కాంట్రాక్టర్స్ చెల్లించిన డిపాసిట్లు నీటి పంపు డిపాసిట్లు మొదలగు వాటి ద్వారా కూడా గ్రామా పంచాయితీ వనరులు సమకూరుతాయి.
